Asgari Ücret Tespit Komisyonu, her yıl olduğu gibi bu yılda aralık ayında toplanacak. Çalışma Bakanlığı temsilcisi başkanlığında, çalışanlar ve işverenler masaya oturacak.
Komisyon toplantılarından çok önce başlayan asgari ücret zam tartışmaları her kesimin odak noktası oluyor.
Nisan ayından bu yana açlık sınırı altında çalışan asgari ücretlilerin yanında, son yıllarda zam oranının da “baz” olarak alınması nedeniyle Türkiye milyonlarca bordrolu çalışan asgari ücret görüşmelerini bekliyor.
Siyasetin de ana gündeminde olan asgari ücret, yabancı kurumların da raporlarında hiç olmadığı kadar yer alıyor.
2025 yılı asgari ücretine yönelik zam senaryoları yoğunlaşıyor. Enflasyonla mücadele çerçevesinde geçmiş enflasyon telafisi yerine beklenen ya da hedeflenen enflasyona yönelik zam tartışmaları da gündemde yer alıyor.
2021 yılı son çeyreğinde kurlardaki atakla tırmanışa geçen enflasyon nedeniyle 2022 ve 2023 yıllarında asgari ücrete yılda 2 kez zam geldi. 2024 yılında enflasyonla mücadelede çalışan kesim öne çıkınca beklentilerdeki ve fiyatlama davranışlarındaki iyileşme için asgari ücrete yıl ortasında zam yapılmadı. 2024 yılına girerken, asgari ücrete yüzde 49 oranında zam yapılarak brüt 20 bin 2 TL, net 17 bin 2 TL olmuştu.
Tüm bu bilgiler ışığında, 2025 yılı için asgari ücreti ve gelecek zam oranlarına yönelik senaryolar şu şekilde ortaya çıkıyor:
Beklenen enflasyon oranında zam
Asgari ücret tartışmaları, fiyat istikrarından sorumlu TCMB’nin Enflasyon Raporu toplantısına da damga vurdu. Enflasyon Raporu sunumu sonrasında TCMB Başkanı Fatih Karahan ve Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay’ın değindiği asgari ücret konusunda öne çıkan başlık “hedef enflasyon kadar zam” oldu.
Bu oran TCMB’de yüzde 21 olurken, farklılık göstererek eylül ayında açıklanan Orta Vadeli Program’da da yüzde 17,5 seviyesinde olmuştu.
OVP’ye göre hedef enflasyon oranında zam olursa, 2025 yılında asgari ücret 19 bin 977 TL olacak.
TCMB’ye göre enflasyon tahmini olan yüzde 21 olursa asgari ücret 20 bin 572 TL olacak.
Yabancıların beklentileri ve beklenen enflasyon üst sınırı
TCMB’nin asgari ücret tarafında da öne çıkan 2024 yılı son Enflasyon Raporu sunumunda 2025 yılı için enflasyon tahmininde üst bant yüzde 26 oldu.
Yabancı kurumların bir kısmı da Türkiye’ye yaptıkları ziyaretleri ve yetkililerin açıklamaları ve enflasyonda düşüşe yönelik hesaplamalar nedeniyle raporlarında asgari ücrete 2025 yılı için yüzde 25 seviyesinde zam yapılması “gerekliliğini” öne çıkardılar.
Asgari ücrete 2025 yılı için yüzde 25 ve 26 oranında zam yapılması halinde, 21 bin 252 TL ya da 21 bin 422 TL olacak.
Yabancıların beklentilerinde diğer kısım
Asgari ücrete yönelik, beklenen enflasyona siyasi etkilerle yapılacak ek ya da yabancıların raporlarında öne çıkan “telafi payı” olarak öne çıkan bir oran da yüzde 30 oldu.
Asgari ücrete 2025 yılı için yüzde 30 oranında zam yapılması halinde, 22 bin 102 TL olacak.
Beklenen ve gerçekleşen enflasyon ortalaması
İş dünyası tarafından da dile getirilen beklenen enflasyonla gerçekleşen enflasyonun orta noktası senaryosuna göre, TCMB’nin 2024 yılı ve 2025 yılı tahminleri olan yüzde 44 ile 21’in orta noktasında yüzde 32,5 oranında zam yapılabileceği de öngörülüyor.
Asgari ücrete 2025 yılı için yüzde 32,5 oranında zam yapılması halinde, 22 bin 527 TL olacak.
Medyada ve kulislerde konuşulan oranlar
Medyada dile getirilen bir oran da asgari ücrete yüzde 35 oranında zam senaryosu olurken, senaryoda siyaset kulislerinin etkisi izleniyor.
Asgari ücrete 2025 yılı için yüzde 35 oranında zam yapılması halinde, 22 bin 952 TL olacak.
Gerçekleşen enflasyon oranında zam
Ekonomistlerin birçoğu başta asgari ücret olmak üzere maaş zamlarının geçmiş enflasyon telafisi olacak şekilde yapılması gerektiğini söylüyor.
Gerçekleşen enflasyona göre bir artış söz konusu olursa, TCMB’nin Enflasyon Raporu sunumundaki gibi 2024 yıl sonu enflasyonun yüzde 44’e olduğu üzerinden hesapla, asgari ücret 2025 yılında 24 bin 483 TL olacak.
Geçen yıl gibi yüksek oranda zam
Asgari ücrete geçen yıl yapılan şekilde yüksek oranda zam yapılması halinde asgari ücretin TCMB’nin 2024 yıl sonun enflasyon tahmini olan bandın üst seviyesinde gerçekleşen oranda zam alması da senaryolar içinde yer alıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın G20 zirvesi dönüşü gazetecilere yönelik açıklamalarında da “enflasyonun üzerinde, çalışanlarımıza alım gücünü koruyacak çerçevede muamele edeceğiz” demesiyle gözler yüzde 46’ya da çevriliyor.
Asgari ücrete 2025 yılı için yüzde 46 oranında zam yapılması halinde, 24 bin 823 TL olacak.
