İREM CEYLİN DEMİRCAN / İZMİR
Türkiye’nin en önemli tarım ürünleri arasında yer alan kuru incirde bu sezon rekoltede düşüş yaşanmasına rağmen, ürün kalitesinin yüksek olması ihracata olumlu yansıdı. Türkiye, ağırlıklı olarak Aydın ve İzmir’de yetiştirilen kuru incirin üretim ve ihracatında dünya lideri konumunda. Bu yıl girdi maliyetlerindeki yükseliş ve hava koşulları nedeniyle rekoltenin geçen seneye göre yüzde 20 dolayında gerilediğini belirten sektör temsilcileri, yurt dışı talebinin artması ve bunu karşılayacak kalitede ürün bulunmasının etkisiyle ihracatın arttığını dile getirdiler.
Rekoltedeki yüzde 20’lik gerilemeye paralel olarak fiyatlarda artış meydana geldiğini ifade eden Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, “Geçen sene bu zamanlarda 150 TL olan fiyatlar 240 TL’ye kadar yükseldi. Ülkedeki ekonomik dalgalanma, girdi maliyetleri ve iklim değişikliği üretimimizi kötü etkiledi. Ama bu durum ihracata olumsuz yansımadı. Yurtdışı pazarlarda durgunluğun sürmesine rağmen kuru incire talep devam ediyor. Kuru incirde 70 bin ton üretimiz var. Bunun 60 bin tonu yurt dışına gidiyor. İhracatla ilgili şu an bir sorun söz konusu değil. Her yıl mevsimsel olarak zaman zaman yaşanan aflatoksin sorunu da ticareti etkileyecek boyuta ulaşmadı” diye konuştu.
“Rekolte düştü, kalite yükseldi”
Bu yaz havaların sıcak gitmesinden ötürü yaşanan kuraklık nedeniyle rekoltenin tahmin ettikleri gibi çıkmadığını belirten İzmir Ticaret Borası Yönetim Kurulu Üyesi Özhan Şen, “Bundan dolayı iç piyasada fiyatlar yükseldi. Döviz kuru da baskılandığı için iç piyasada incir pahalı bir ürün haline geldi. Geçen seneye göre de sezon daha ağır geçiyor. İncir artık aranan bir ürün durumunda. Daha az üretmemize rağmen bu sene incir daha kaliteli oldu” dedi.
“Bu yıl ihracat 2 hafta erken başladı”
Kuru incir ihracatında 2024/25 sezonunda bir aylık dönemi geride bıraktıklarını ve bu sezonun geçtiğimiz seneye göre iki hafta erken başladığını ifade eden Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik ve Organik Ürünler Koordinatörü, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, “25 Eylül 2024 tarihinde başlayan kuru incir ihracat sezonunun ilk ayında 11 bin 765 ton kuru incir ihraç ederken döviz getirimiz 76 milyon 394 bin dolara ulaştı. 6 Ekim 2023 tarihinde başlayan 2023/24 sezonunda 20 günlük dönemde 9 bin 72 ton kuru incir ihraç ederken 41,5 milyon dolar döviz getirisi elde etmiştik. İki sezon arasında 10 günlük fark olduğu için miktar bazında iki sezon arasında yüzde 30’luk fark oluştu. Kuru incirde ortalama ihraç fiyatımıza baktığımızda 2023/24 sezonunda 4 bin 583 dolar olan ton başına ortalama ihraç fiyatımız 2024/25 sezonunda 6 bin 493 dolara yükseldi. Kuru incirimiz 2024/25 sezonunun ilk 1 aylık döneminde bir önceki sezona göre yüzde 42 daha değerli ihraç edildi. Bu tablonun bu sezon sonuna kadar sürmesi için çalışacağız” ifadeleri kullandı.